Het Titus Brandsma Instituut is in 1968 opgericht. Het is een vorm van samenwerking tussen de Radboud Universiteit Nijmegen en de Nederlandse Karmelprovincie ter nagedachtenis aan prof. dr. Titus Brandsma (1881-1942).

Vanaf de oprichting van de universiteit in 1923 tot zijn dood in 1942 bekleedde Titus Brandsma de functie van hoogleraar in de Wijsbegeerte en de Geschiedenis van de vroomheid, met name in de Nederlandse mystiek. Het Titus Brandsma Instituut werd opgericht om de wetenschappelijke activiteiten van Titus Brandsma met betrekking tot de studie van de spiritualiteit en de mystiek voort te zetten.

In het instituut wordt studie verricht naar de geschiedenis en thematiek van spiritualiteit. Vooral de Joodse en Christelijke tradities staan hierbij centraal. De resultaten van deze studies worden dienstbaar gemaakt aan kerk en samenleving d.m.v. publicaties, onderwijs en vorming.